Dlaczego nowe technologie w branży budowlanej są tak ważne?

W opinii liderów branży poziom wykorzystania nowatorskich rozwiązań wśród ogółu firm budowlanych jest aktualnie stosunkowo niski. Choć liderzy wyznaczają trendy, w ich przypadku również trudno mówić o rewolucji technologicznej. W kontekście dalszego rozwoju zastosowanie takich rozwiązań jak Internet of Things (IoT), automatyzacja, druk 3D czy BIM będzie koniecznością ze względu na rosnący poziom automatyzacji i optymalizacji procesów, zarówno technologicznych, jak i okołobudowlanych.

W raporcie Autodesk Budownictwo. Innowacje. Wizja Liderów Branży 2025 największe firmy deweloperskie w Polsce oraz firmy z segmentu architektonicznego i budowlanego podkreślają dużą rolę najnowszych technologii w pracach projektowo-architektonicznych. Najwięksi gracze na rynku określają BIM jako podstawowy kierunek rozwoju branży budowlanej. Badanie Autodesk zostało przeprowadzone metodą pogłębionych wywiadów indywidualnych z kadrą zarządzającą liderów w branży budownictwa.
W jaki sposób nowe technologie wpływają na branżę budowlaną? Czy budownictwo czeka nagła rewolucja i wzrost znaczenia automatyzacji? Czy drony będą regularnie wykorzystywane w budownictwie?

BIM – rewolucja, która stawia na jakość

W opinii liderów rynku budowlanego kolejne lata to doskonalenie procesu BIM, uszczegóławianie go oraz wypracowywanie lub zapożyczanie standardów. Wprowadzenie BIM to z pewnością rewolucja dla całej branży, w kolejnych latach będzie coraz szerzej adaptowana oraz doskonalona. Architekci podkreślali, że modelowanie BIM, choć nie optymalizuje czasu ich pracy, pozwala na robienie rzeczy ciekawszych i przede wszystkim lepszych jakościowo, dokładniejszych. Co ważne – efekty tej pracy obecnie jeszcze giną na kolejnych etapach realizacji i zmiana w tym obszarze będzie podstawowym wyzwaniem w przyszłości. Obecnie digitalizacja w typowej firmie budowlanej dochodzi do poziomu kierownika kontraktu. Oczekuje się, że wkroczy również na plac budowy. Jednak jest to poważna zmiana i duża praca do wykonania zarówno z ludźmi z samej budowy, jak i z menedżerami.

Budowlana przyszłość druku 3D

W zakresie druku 3D opinie liderów branży są dość zachowawcze, jeśli chodzi o wykorzystanie tej metody jako technologii wznoszenia kompletnych budynków, choć i propagatorzy takiej wizji pojawili się wśród respondentów. Wykorzystania druku 3D upatruje się raczej w zakresie tworzenia modeli, prototypów lub pewnych elementów obiektów. Na razie branża obserwuje z zaciekawieniem dokonania zagranicznych graczy w ramach wykorzystania tej technologii.

Szerokie zastosowanie Internet of Things

Internet of Things (IoT) będzie rozwijał się prężniej, głównie dlatego, że systemy te stają się coraz tańsze i powszechniej dostępne, łatwiej je implementować. Należy również zaznaczyć, że IoT wymaga dużych stacji bazowych – w tym momencie możliwości jego wykorzystania są ograniczone. Dobrym zastosowaniem IoT jest np. bieżący monitoring sprawności sprzętu wykorzystywanego budowie a także weryfikowanie stanu zużycia, bezpieczeństwa, efektywności, możliwych usterek, jakości pracy na danym urządzeniu czy maszynie. Branża budowlana jest jeszcze na etapie zastanawiania się, co się wydarzy, kiedy pojawią się cyfrowe mosty, konstrukcje tuneli, torowiska zbierające dane.

Przyszłość chmury

Chmura obecnie wykorzystywana jest głównie jako przestrzeń dyskowa, do przechowywania danych, choć nie jest jeszcze tak popularna i wiele osób zapisuje dokumenty na swoich dyskach. Jednak wygoda korzystania z danych umieszonych w chmurze będzie przyczyniać się do popularyzacji takiego sposobu pracy. Natomiast przyszłość to cloud computing – modelowanie BIM i przetwarzanie danych w chmurze.

Kontrola na budowie z wykorzystaniem dronów

Drony wyposażone w laser to doskonałe narzędzie do inwentaryzacji budynku i tworzenia całego modelu cyfrowego na odległość. Taka technologia, choć już dostępna, rzadko bywa wykorzystywana. Podczas pogłębionych wywiadów indywidualnych z liderami branży budowlanej wskazywano również na możliwość używania dronów do kontroli, skanowania przestrzeni czy śledzenia postępów prac.

Skrócenie czasu realizacji budowy przez prefabrykację

O ile w zakresie potencjału prefabrykacji liderzy branży nie mają wątpliwości, pojawiają się one w kontekście szansy na szerokie wykorzystanie tej technologii w perspektywie najbliższych lat na polskim rynku. Na polskim rynku funkcjonuje kilka firm produkujących wysokiej jakości, również innowacyjne prefabrykaty (np. stropy grzejne), ale jest to produkcja przeznaczona praktycznie w całości na eksport. Producenci prefabrykatów działający na polskim rynku stają się coraz bardziej widocznymi graczami na rynku międzynarodowym, nie tylko jeśli chodzi o estetykę produktów, ale i jakość ich wykonania. Liderzy podkreślają również, że budownictwo prefabrykowane staje się efektywne w momencie przekroczenia pewnej skali. Obecnie realizacja tego typu projektów jest nieopłacalna. Szansą na szerokie wykorzystanie prefabrykacji jest optymalizacja kosztową i czasowa, produkcja just in time delivery oraz możliwość efektywniejszego zarządzania realizacją. Wykorzystując prefabrykację w przypadku budynku wielozagadnieniowego można skrócić proces realizacji z 2,5 lat do poniżej
1 roku. W obliczu niewystarczającej liczby pracowników budowlanych na rynku rozwiązanie to wydaje się niemal idealne. Brakuje jednak otwartości na ten typ budownictwa.

Nawet liderom budownictwa trudno sobie wyobrazić, że w ciągu 6 lat da się całkowicie zautomatyzować proces realizacji budowy. Choć z drugiej strony istnieje świadomość, że globalnie są już dostępne technologie, które na to pozwalają.

W trakcie rozmów z ekspertami wskazywano również na takie nowoczesne rozwiązania technologiczne, jak VR – virtual reality, umożliwiająca zderzenie wizualnych wyobrażeń inwestora z projektantem na podstawie obrazu projektu, który ma dopiero powstać.

W zakresie rozwiązań materiałowych przedstawiciele branży z dużym zainteresowaniem obserwują coraz to nowsze rozwiązania, jakie przemysł dostarcza branży, jednak raczej nie oczekuje się rewolucji w tym względzie.